6

Nowoczesny krajobraz (10. - 40. lata XX wieku)

Na przełomie XIX i XX wieku czescy artyści otworzyli się na nowe europejskie tendencje, takie jak ekspresjonizm, kubizm czy abstrakcja. Podstawowym impulsem były dla nich wystawy w Pradze francuskiego rzeźbiarza Augusta Rodina w 1902 r., a trzy lata później malarza Edvarda Muncha.

W swych pejzażowych kompozycjach elementy ekspresjonizmu i fowizmu zastosował np. Václav Špála, słusznie uważany za klasyka czeskiego malarstwa. Jego prace były zdominowane przez wyraźne kolory, a cechowała go kompozycja koloru zielonego, niebieskiego, czerwonego i białego. W przypadku obrazu Krajobraz pod Czerwoną nad Wełtawą z 1927 r., który możemy tutaj obejrzeć, Špála stworzył spokojną, nieskomplikowaną kompozycję krajobrazową z prostych form, które umożliwiły mu wykazanie się poczuciem koloru i przestrzeni.

To właśnie krajobraz stał się ważnym i częstym tematem wielu awangardowych artystów w okresie międzywojennym. Malarstwo stopniowo odchodzio od naśladowania rzeczywistości w kierunku kompozycji pod wpływem kubizmu, surrealizmu, ekspresjonizmu czy sztuki społecznej. Na przykład Josef Šíma wykorzystał swoje surrealistyczne doświadczenia i przekształcił temat krajobrazu w najwyższe wartości wyobraźni i podświadomości. Wręcz przeciwnie, pogarszające się warunki społeczne i klimat polityczny lat trzydziestych oraz przewidywanie wydarzeń II wojny światowej znalazły odzwierciedlenie w dramatycznej scenie krajobrazowej Josefa Čapka.