5

Tendencje surrealistyczne (lata 30. i 40. XX wieku)

Surrealizm był i nadal pozostaje silną tendencją artystyczną, która po raz pierwszy pojawiła się w literaturze i poezji, a ostatecznie w sztuce. Surrealizm został określony przez francuskiego poetę André Bretona jako spontaniczne i racjonalnie niekontrolowane świadectwo tego, co dzieje się w ludzkiej podświadomości. Breton przybył nawet w 1935 r. na prośbę czeskich surrealistów, by wykładać w Czechosłowacji.

Do czeskich surrealistów zalicza się malarkę Toyen, która właściwie nazywała się Marie Čermínová. W swojej twórczości rozwijała i interpretowała rzeczywistość na granicy sztuki erotycznej i abstrakcji za pomocą rysunku automatycznego, interpretacji drukowanych plam barwnych lub przeniesienia odpowiedniej struktury do obszaru obrazu. Obraz Kwiaty snu z 1931 roku, który możemy teraz obejrzeć, jest typową surrealistyczną inspiracją z fantastycznym światem podświadomości. Z całkowitego, niewyraźnego tła wyimaginowanego krajobrazu, z podświadomości autorki wyłaniają się plastyczne nowokształty i tajemnicze przedmioty - takie jak muszle, jajka, kamienie, oczy, liny, które się luźno skupiają w przestrzeni. Połączenie ludzkiego mózgu z warkoczami tkanin lub fragmentami krystalicznych skał na tajemniczym tle nie pozostawia widza w spokoju i sprzeciwia się wszelkiemu racjonalnemu wytłumaczeniu.