12

Neokonstruktywne tendencje, sztuka systemowa, konkretyzm, nowa geometria i programy osobiste (lata 60. - 80. XX w.)

Rozwój sztuki geometrycznej był tak bardzo burzliwy i zróżnicowany w latach sześćdziesiątych, że nawet eksperci mieli trudności, by się w niej zorientować. Niektóre prace mogą się nawet wydawać podobne na pierwszy rzut oka. Ta sytuacja jest oparta na wspólnym interesie autorów, którzy konsekwentnie i niemal naukowo badali podstawowe pytania, takie jak np. związek między powierzchnią i przestrzenią lub światłem i ruchem. Duch tego okresu wspierał wszystko, co było całkowicie nowe. Zatem artyści stosujący geometrię, nawiązując do pionierów abstrakcji geometrycznej, poszukiwali nowej formy sztuki. Ich radykalizm doprowadził ostatecznie do wielu nierozpoznanych form sztuki systemowej i konkretnej, które nie odnoszą się do niczego i są po prostu tym, czym są, czyli nową, niepowtarzalną i niezastąpioną rzeczywistością.

Ten niezwykły przewrót intelektualny zaowocował ruchem tzw. nowej geometrii na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Jego pionierzy „zarażali” surowy świat racjonalnych i idealnych form wcześniej niedopuszczalnymi elementami, takimi jak użycie ornamentu lub różnych powszechnie używanych symboli kulturowych lub piktogramów.

Znakomitym przykładem sztuki systemowej jest tryptyk Dodawanie - postęp z 1970 r. autorstwa Jana Kubíčka. Dzieło to opiera się na zasadzie dzielenia kwadratów na dwa równoległe plany, to znaczy w obszarze i jednocześnie za pomocą linii, co powoduje, że dzieło powstałe w pozornie racjonalny sposób, uzyskuje nieoczekiwany efekt przestrzenny.